Maiatzaren 15eko GAOn, maiatzaren 9ko 1/2025 Foru Araua, Gipuzkoako Lurralde Historikoko zerga sistemaren erreforma eta beste zerga aldaketa batzuk onartzen dituena, Gipuzkoako Batzar Nagusiek maiatzaren 7an onartua.
Neurriak
Foru arau berriak zenbait neurri aurreikusten ditu, hala nola aitortzeko betebeharra, 20.000 eurokoa izatera igarotzen dena.
Era berean, kontziliazioa hobetuko duen benetako berdintasun eraginkorra sustatzen duten ekimen fiskalak jasotzen ditu, erantzukizun profesionalen eta familiarren arteko oreka justua bermatzeko. Emakumeen diskriminazio positiboaren aldeko apustua egiten da, kenkarien eta murrizketen ehuneko jakin batzuk handituz, enpresa- eta ekonomia-sarean parte har dezaten sustatzeko. Horren adibide da jarduera hasteagatiko murrizketaren PFEZa % 10etik % 15era igotzea emakume ekintzaileentzat. Gure gizarteko bizikidetza-unitateei ikusgarritasuna ematea ere bilatzen da, eta berrikuntzak sartzen dira familia-unitatearen eraketan. Ildo horretan, Sozietateen gaineko Zergan kenkariak egiten zaizkie bizitza pertsonala, familia eta lana uztartzeko neurri berriak ezartzen dituzten enpresei, legez ezarritakoaren gainetik.
Etxebizitzaren arloan, errentamendua bultzatzen da, zerga-pizgarriak indartuz alokairu eskuragarriaren eskaintza handitzeko. Horretarako, errentatzailearen tratamendu fiskala hobetzen da, baldin eta etxebizitza maizterraren ohiko etxebizitza izateko erabiltzen bada, eta alokairuan bitartekaritza publikoa dagoenean edo etxebizitza tenkatutako eremuetan dagoenean handiagoa izango dela ezartzen bada. Errentarien kasuan, handitu egin da zenbait kolektibori aplikatu beharreko kenkari-ehunekoa. Gazteen kasuan, % 35eraino igotzen da. Gazteen emantzipazioa bultzatzen da:
1) ohiko etxebizitza eskuratzea erraztuz, etxebizitza-kontuaren epea 6 urtetik 10 urtera luzatuz.
2) Halaber, etxebizitza erosteagatik gehienez ere 8.500 euro inbertitu ahal izango dira erosketa-urterako.
3) ohiko etxebizitza alokatu eta erosteagatiko kenkariak handitu egin dira gazteentzat, eta haien atalasea 36 urte bete arte igo da. eta 4) gainera, sortutako eta aplikatu gabeko kenkariak aplikatu ahal izango dira hurrengo 5 ekitaldietan.
Bestalde, pentsio publikoaren osagarritasunean aurrera egiteko asmoz, foru-arauak zerga-esparru berri bat ematen du, helburu hori lortzen laguntzeko. Hala, zerga-tratamendua eguneratzen da, prestazioak errenta gisa kobratzea bultzatuz, eta kalitatezko ekarpenak bultzatzen dira, ekarpen handiagorako pizgarri handiagoekin.
Trantsizio ekologikoan aurrera egiteko, kenkari berriak ezarri dira etxebizitzen eraginkortasun energetikoa – ohikoa zein errentan hartutakoa – hobetzeko obragatik, berokuntza- eta hozte-eskaria murrizteko, energia primario ez-berriztagarriaren kontsumoa hobetzeko edo eraikinen birgaitze energetikoa egiteko. % 5eko edo % 10eko kenkariak proposatzen dira PFEZn zero isuriko ibilgailu berriak erosteagatik eta % 15eko kenkariak birkarga-puntuak ezartzeagatik. Halaber, kenkariak Sozietateen gaineko Zergan, garapen iraunkorra, ingurumenaren kontserbazioa eta hobekuntza edo ekonomia zirkularra bultzatzen duten proiektuei lotutako inbertsio eta gastuengatik. Energia-iturri berriekin lotutako I+Gko kenkariak handitzea.
Era berean, jarduera ekonomikoa bultzatzeari dagokionez, foru arau berriak % 15ean finkatzen du mikroenpresentzako forfait-a. Mikroen eta enpresa txikien kasuan, zerga-oinarri negatiboak konpentsatzeko aldez aurreko zerga-oinarri positiboaren % 70eko muga kentzen da.
Lehen sektorerako eta errepideko salgaien garraioaren sektorerako justifikazio zaileko gastuen forfait % 70 finkatzea
«Hogeita zazpigarren xedapen gehigarria. Salgaiak errepidez garraiatzeko jardueretan zuzeneko zenbatespen sinplifikatuaren araubidea aplikatzeko arau bereziak.
Salgaiak errepidez garraiatzeko jarduerak zuzenean zenbatesteko metodoaren modalitate sinplifikatuaren bidez errendimendu garbia zehazteko, foru arau honen 28. artikuluko 1. paragrafoko b) letran aipatzen den murrizketa 100eko 70ekoa izango da. Xedapen honetan xedatutakoa aplikatzeko, salgaiak errepidez garraiatzeko jardueratzat hartuko dira apirilaren 20ko 1/1993 Foru Dekretu Arauemailearen bidez onartutako Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergaren tarifen 722. epigrafean jasotakoak .»